دانه کینوا

کینوا خاویار گیاهی

کینوآ شبیه غلاتی است که به دلیل حضور پروتئین و موادمغذی و انواع ویتامین های موجود در دانه هایش طرفداران زیادی پیدا کرده است. این گیاه از هزاران سال قبل درآمریکای جنوبی می‌روید و نحوه طبخ دانه‌های آن مشابه برنج است. مصرف دانه های کینوا در میان افرادی که به سلامتی و تغذیه خود اهمیت می‌دهند یا گیاه خواران و افرادی که پروتئین های گیاهی را جایگزین انواع محصولات حیوانی مانند گوشت قرمز می‌کنند، قابل مصرف است. همچنین این ماده غذایی فاقد گلوتن است و افرادی که از رژیم غذایی فاقد گلوتن استفاده می‌نمایند و همچنین افرادی که به گلوتن درون غلات حساسیت دارند کاملا مناسب است. این دانه ها منابع تامین انرژی بدن از جمله پروتئین ها را در خود جای دارد. کینوا سرشار از مس، آهن، روی، پتاسیم، فیبر، منگنز و ویتامین های گروه B شامل تیامین، ریبوفلاوین، نیاسین، پیریدوکسین و اسیدفولیک و همچنین ویتامینE می‌باشد. در طی سال های اخیر دانه های این گیاه به محبوبیت فراوانی در سراسر دنیا رسیده است، دانه های کینوا در تولید آرد، غذاهایی مانند انواع پاستا و نان، سوپ، کتلت و انواع سالاد مورد استفاده قرار می‌گیرد.

انواع کینوا

به طور کلی دانه های کینوا در سه رنگ سفید، قرمز و سیاه در قسمت های مختلف جهان تولید و فرآوری می‌شود. همه این دانه ها سرشار از پروتئین، انواع ویتامین ها، فیبر، منیزیم و فسفر هستند. این دانه های مغذی از لحاظ ارزش غذایی و مواد مغذی تفاوت اندکی با یکدیگر دارند و تفاوت اصلی آنها به زمان پخت، بافت، طعم و شکل ظاهری آنها باز می‌­گردد.

• کینوا سفید که کمی به زرد متمایل است را به نام کینوا طلایی هم می‌شناسند. این دانه‌ها ظریف‌تر و سبک‌تر از بقیه رنگ ‌ها هستند و بافت نرم تری نسبت به انواع دیگر کینوا دارد و مشابه برنج است.
• کینوا قرمز بعد از پخت به رنگ قهوه‌ای در می‌آید، این دانه‌های قرمز که بعد از پخت بافت خود را بیشتر حفظ می­‌کند به همین دلیل برای تهیه سالاد مناسب‌تر هستند.
• همه ی کینوا ها بعد از پخته شدن دارای عطر و طعمی بسیار دلپذیر هستند، اما بافت کینوا قرمز و سیاه بعد از پخت نسبت به کینوا سفید بیشتر زیر دندان حس می‌شود.

مهم ترین خواص کینوا

این گیاه فاقد گلوتن است؛ گلوتن یک نوع پروتئینی است که در گندم، چاودار و جو وجود دارد. کینوا برای افراد مبتلا به بیماری سلیاک یا افرادی که به دنبال غذاهای بدون گلوتن هستند و همچنین افرادی که می‌خواهند از رژیم غذایی فاقد گلوتن استفاده نمایند، مناسب است. سلیاک یک اختلال خود ایمنی است که طی آن بدن قادر نخواهد بود مواد غذایی دارای گلوتن را دریافت نماید و سیستم ایمنی آن را به عنوان یک متجاوز تلقی می‌کند از این رو این تهاجم باعث آسیب رسانی به روده ها شده و بروز مشکلات گوارشی، کم خونی و خطر ابتلا به بیماری های دیگر را به دنبال دارد.

کینوا و بدنسازی

انرژی زیاد، پروتئین بالا و کالری کم موجود در دانه های کینوا باعث ارزش زیاد این گیاه در بین ورزشکاران شده است. این گیاه به دلیل فیبر بالا بدن را برای مدت طولانی تر سیر نگه می‌دارد و انرژی مورد نیاز بدن را برای انجام فعالیت های ورزشی تامین می‌کند. کینوا حاوی تمام اسیدهای آمینه ضروری بدن است ؛ بدن انسان به تنهایی نمی‌تواند تمام این آمینو اسیدهای ضروری را تولید نماید از این رو کینوا به دلیل وجود موادمغذی و پروتئین کامل منبع خوبی برای دریافت این آمینو اسیدهای ضروری و رژیم غذایی بدنسازان و گیاهخواران می‌باشد.

فواید کینوا

1. کینوا یک منبع پروتئینی محسوب می‌شود که نه آمینواسید ضروری بدن، که بدن قادر به تولید آن نیست را تامین می‌نماید، این آمینو اسیدها موجب حفظ تعادل سلامتی بدن می‌شوند و کمک ویژه ای به بهبود و ترمیم بافت های عضلانی می‌نمایند.
2. کینوا سرشار از فیبر است. کینوا یک گزینه عالی برای داشتن رژیم غذایی با فیبر بالا است. از آنجا که فیبر به آهستگی هضم می‌شود باعث احساس سیری طولانی تری می‌شود، اضافه نمودن غذاهای حاوی فیبر بالا همانند کینوا در طول روز می‌تواند مانع از خوردن بیش از حد غذا در طول روز گردد.
3. کینوا سطح قند خون و خطر ابتلا به دیابت نوع2 را کاهش می‌دهد. این ماده غذایی به دلیل مقادیر بالای فیبر به کاهش سطح قند خون کمک نموده و خطر ابتلا به این بیماری را کم می­‌کند.
4. پروتئین و فیبر بالای موجود در کینوا به کاهش اشتها و جلوگیری از پرخوری یاری نموده که در نتیجه باعث کاهش وزن بدن می‌شود. وجود مقادیر بالای فیبر به پاکسازی و سم زدایی روده ها کمک کرده و در نتیجه باعث از بین رفتن چربی های اضافه بدن و کاهش وزن می‌گردد.
5. فیبر موجود در دانه های کینوا با کاهش کلسترول خون در بدن احتمال ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی را کم نموده، همچنین منیزیم موجود در کینوا باعث کاهش فشارخون در بدن شده و خطر ابتلا به بیماری های قلبی را پایین می­‌آورد.

خواص کینوا برای پوست و مو

• آب رسانی و تقویت پوست صورت
• تقویت و افزایش رشد مو
• درمان شوره سر
• التیام آکنه و جوش صورت
• از بین بردن لکه های پوستی

نحوه ی مصرف کینوا

کینوا مانند غلات است ولی خیلی سریع‌تر از سایر غلات می‌پزد. طرز تهیه آن مثل برنج است و حتی می‌توان آن را به جای برنج نیز مصرف کرد. مدت زمان پخت آن معمولا بین ۱۲ الی 17 دقیقه طول می‌کشد. این امر موجب می‌شود کینوا به یک ماده غذایی عالی برای افرادی که مشغله کاری زیادی دارند تبدیل شود. همچنین برخی از غلات بعد از پخت، خشک می‌شوند اما کینوا بعد از پخت تازگی و خوشمزگی خود را حفظ می‌نماید. شما می‌توانید کینوا را به روش‌های مختلفی همانند پوره، اضافه نمودن به سالاد، کتلت و برگر تهیه نمایید. کینوا برای غلیظ کردن سوپ یا انواع خورشت بسیار عالی است. آرد به دست آمده از کینوا نیز در آشپزی مورد استفاده قرار می‌گیرد و فاقد گلوتن است. کینوا هم به صورت ساده و هم با استفاده از ادویه جات قابل مصرف است. همچنین شما می توانید به آن گوشت و سبزیجات افزوده و در تهیه صبحانه، ناهار، میان وعده یا شام استفاده نمایید.

مضرات کینوا

خطر بسیار اندکی در مورد خوردن کینوا وجود دارد، دانه های کینوا با ساپونین پوشانده می‌شوند؛ ساپونین ها مواد شیمیایی هستند که برای محافظت از گیاه در برابر بیماری‌های ناشی از قارچ‌ها، باکتری‌ها و ویروس‌ها به کار می‌روند این ماده شیمیایی در اثر حرکت دادن با آب کف تولید می‌کند بنابراین قبل از پخت، شست و شوی دانه های آن با آب سرد ضروری است. این ماده شیمیایی می‌تواند باعث ایجاد التهاب معده و آسیب به روده ها شود همچنین محتوای کینوا دارای فیبر است که ممکن است باعث ایجاد درد در ناحیه شکم گردد بنابراین در مصرف آن نباید زیاده روی نموده و بیش از حد مصرف کرد.